De laatste appels

In herinnering aan Klaas Bos Ɨ 25 oktober 2019

Zondagochtend 10 november jl. verzamelden Brian Gude, Astrid de Jonge en ik, Jacob de Vries, bij de winkel om naar de Sappemeersterweg in Noordbroek te gaan. Zes lege, blauwe veilingkratten mee, een paar emmers, een trappetje en thee en boterhammen.

Een paar weken eerder hadden we van Taco Bos een handgeschreven briefje van zijn vader Klaas gekregen waarin Klaas schreef dat hij mij toestemming gaf om een groot deel van de appels in zijn tuin in Noordbroek te plukken.

Taco vertelde dat zijn vader ernstig ziek was. En op vrijdag 25 oktober overleed hij. Een zeventiger, weduwnaar, met een enorme gedrevenheid om oude fruitrassen, vooral appels, in stand te houden. Niet alleen omdat ze zo voortreffelijk smaakten, maar vooral omdat Klaas, als voormalig voedseltechnoloog, zag hoe allerlei verscheidenheid in rassen verdween. De hele moderne, industriële, chemische landbouw was hem een gruwel. Hij wilde dat graag aan anderen uitleggen en tonen dat het anders kon.

Hij doneerde de winkel een aantal jaren een deel van zijn oogst. Zo hadden we in juli voortreffelijke Alkmene’s. En klanten vroegen of er weer Bramley’s Seedlings van Klaas zouden komen. Zeker zei ik, maar wat later in het seizoen.

Een week geleden stuurde ik hem een sms’je dat we zijn appels zouden plukken en ik kreeg binnen enkele minuten antwoord van de andere zoon: Klaas was overleden, vertelde hij, maar hij wist van de afspraak in Noordbroek, en dat was prima.

Brian stemde snel in om naar de appeltuin van Klaas te gaan. Astrid wil altijd wel buiten zijn.. Dus raceten we op de droge, half bewolkte zondag in de Opel Agila van Brian naar de Sappemeersterweg in Noordbroek.

We parkeerden de auto aan de zijkant en wilden het erf oplopen maar een alerte buurman vroeg wat we kwamen doen. Ik legde het uit. Zijn vrouw ging ons voor want de appeltuin van Klaas, achter een arbeiderswoninkje, was ruim honderd meter diep en zo’n veertig meter breed. Maar vooral volgden we de buurvrouw omdat het een smal pad was en er overal, barstenvol bomen, struiken en kruiden groeiden. Eiken, esdoorns, berken, essen, hazelaars, duizendknoop, bramen, gras…alles stond kriskras door elkaar. Zelfs het oerwoud van Ecuador herinnerde ik me niet als zo wild. Dit was geen tuin, maar een natuurreservaat, een Klaas Bos bos. En inderdaad er stonden een dertigtal appelbomen tussen. Waarschijnlijk zijn jullie wat te laat, zei de buurvrouw. En dat klopte: veel valappels, een veel appels die aangevreten waren. We zijn toch gaan plukken, en deze laatste appels worden in de winkel uitgedeeld. Gratis, in de geest van Klaas. We zijn niet helemaal zeker van de rassen, in ieder geval wat Jonagold’s en Bramley’s.  En Brian bakt twee appeltaarten; eentje voor de zonen en eentje voor de winkel, als een laatste appelmaal.

Jacob